Tình huống 1. Hiện nay, tôi thấy nhiều cơ quan, đơn vị tuyển dụng yêu cầu người lao động phải cung cấp lý lịch tư pháp để nộp hồ sơ xin việc thay cho sơ yếu lý lịch xin cấp tại Ủy ban nhân dân xã phường. Nên tôi muốn biết rõ hơn về lý lịch tư pháp và Phiếu lý lịch tư pháp là gì?

Gợi ý trả lời:

Theo khoản 1 và khoản 4  Điều 2 Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 thì:

- Lý lịch tư pháp là lý lịch về án tích của người bị kết án bằng bản án, quyết định hình sự của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, tình trạng thi hành án và về việc cấm cá nhân đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.

- Thông tin lý lịch tư pháp về án tích là thông tin về cá nhân người bị kết án; tội danh, điều khoản luật được áp dụng, hình phạt chính, hình phạt bổ sung, nghĩa vụ dân sự trong bản án hình sự, án phí; ngày, tháng, năm tuyên án, Toà án đã tuyên bản án, số của bản án đã tuyên; tình trạng thi hành án.

- Phiếu lý lịch tư pháp là phiếu do cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp cấp có giá trị chứng minh cá nhân có hay không có án tích, bị cấm hay không bị cấm đảm nhiệm chức vụ, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã trong trường hợp doanh nghiệp, hợp tác xã bị Tòa án tuyên bố phá sản.

Tình huống 2. Hiện nay có mấy loại Phiếu lý lịch tư pháp?Tôi ở Thành phố X có ý định đăng ký làm ở bộ phận giao hàng của công ty vận tải Grab, phía công ty có yêu cầu phiếu lý lịch tư pháp của tôi. Vậy tôi phải xin phiếu lý lịch tư pháp nào?

Gợi ý trả lời:

Theo Điều 41 Luật Lý lịch tư pháp năm 2009, hiện nay, phiếu lý lịch tư pháp gồm 02 loại: Phiếu Lý lịch tư pháp số 1 và số 2.

-  Phiếu lý lịch tư pháp số 1 cấp cho cá nhân, cơ quan, tổ chức gồm:

+ Công dân Việt Nam, người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp của mình;

+ Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.

- Phiếu lý lịch tư pháp số 2cấp cho cơ quan tiến hành tố tụng có yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử. Đồng thời, phiếu này cũng cấp theo yêu cầu của cá nhân để người đó biết được nội dung về lý lịch tư pháp của mình.

Như vậy, trường hợp  người lao động muốn đăng ký xin việc làm bộ phận giao hàng của công ty vận tải Grab phải xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp số 1.

Tình huống 3. Ông Lucas quốc tịch Pháp (56 tuổi) là bác sĩ của bệnh viện quốc tế đang cư trú tại Việt Nam. Gần đây, ông có ý định liên kết với một số bác sĩ,  y tác mở phòng khám chuyên khoa riêng nên có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp hay không?

Gợi ý trả lời:

Trường hợp ông Lucas có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo quy địn tại Điều 7 Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 về quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp gồm:

- Công dân Việt Nam,người nước ngoài đã hoặc đang cư trú tại Việt Nam có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp của mình. 

- Cơ quan tiến hành tố tụng có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử.

- Cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội có quyền yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp để phục vụ công tác quản lý nhân sự, hoạt động đăng ký kinh doanh, thành lập, quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã.

Tình huống 4. Anh Nguyễn Văn A lên thành phố làm xe ôm từ lâu nhưng thu nhập bấp bênh, không ổn định. Do vậy anh muốn đăng ký chạy xe công nghệ của công ty Grab để tăng thu nhập và bảo đảm nguồn thu ổn định, phía công ty có yêu cầu phiếu lý lịch tư pháp của anh. Vậy anh phải xin phiếu lý lịch tư pháp ở đâu?

Gợi ý trả lời:

Trường hợp của anh A sẽ xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp tại Sở Tư pháp nơi thường trú hoặc tạm trú.

Vì theo thẩm quyền cấp Phiếu lý lịch tư pháp được quy định tại Điều 44 Luật Lý lịch tư pháp năm 2009 như sau:

- Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong các trường hợp sau đây:

+ Công dân Việt Nam mà không xác định được nơi thường trú hoặc nơi tạm trú;

+ Người nước ngoài đã cư trú tại Việt Nam.

- Sở Tư pháp thực hiện việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp trong các trường hợp sau đây:

+ Công dân Việt Nam thường trú hoặc tạm trú ở trong nước;

+ Công dân Việt Nam đang cư trú ở nước ngoài;

+ Người nước ngoài đang cư trú tại Việt Nam.

- Giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Giám đốc Sở Tư pháp hoặc người được ủy quyền ký Phiếu lý lịch tư pháp và chịu trách nhiệm về nội dung của Phiếu lý lịch tư pháp.

Trong trường hợp cần thiết, Trung tâm lý lịch tư pháp quốc gia, Sở Tư pháp có trách nhiệm xác minh về điều kiện đương nhiên được xóa án tích khi cấp Phiếu lý lịch tư pháp.

- Việc cấp Phiếu lý lịch tư pháp phải được ghi vào sổ cấp Phiếu lý lịch tư pháp theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định.

Tình huống 5. Qua báo dài, tôi được biết, để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đa dạng hóa phương thức cấp Phiếu Lý lịch tư pháp, đồng thời để rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục, giảm bớt gánh nặng, chi phí của người dân, chi phí xã hội trong thực hiện thủ tục này. Hiện nay, người dân có thể làm lý lịch tư pháp online, xin hỏi pháp luật quy định về nội dung này như thế nào?

Gợi ý trả lời:

Hiện nay, người dân có thể đăng ký lý lịch tư pháp online (trực tuyến). Có 03 cách làm Lý lịch tư pháp, bao gồm làm lý lịch tư pháp trực tiếp tại cơ quan cấp Lý lịch tư pháp, làm lý lịch tư pháp online và làm Lý lịch tư pháp qua bưu điện. Với hình thức làm lịch tư pháp online, người dân sẽ thực hiện đăng ký xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp online, sau đó nộp hồ sơ và nhận kết quả ngay tại nhà (nhân viên bưu chính sẽ đến địa chỉ đăng ký để thu hồ sơ và trả kết quả).

Trước đây, Bộ Tư pháp là cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này đã hướng dẫn người dân có thể làm thủ tục xin cấp Phiếu lý lịch tư pháp trực tuyến tại địa chỉ: https://lltptructuyen.moj.gov.vn/home. Còn từ ngày 01/10/2022, việc tiếp nhận hồ sơ yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp đã được tỉnh/thành phố chuyển về Cổng Dịch vụ công của địa phương. Để làm lý lịch tư pháp online, người dân cần thực hiện 03 bước như sau: Đăng ký lý lịch tư pháp trực tuyến; nộp hồ sơ yêu cầu qua bưu điện và nhận kết quả cấp Phiếu Lý lịch tư pháp qua bưu điện.

 Người dân cần chọn đúng đối tượng nộp hồ sơ, sau đó, hệ thống sẽ yêu cầu khai báo nơi thường trú hoặc tạm trú. Nhấn mũi tên để tiếp tục; sau đó nhấn vào ô Nhập Tờ khai, hệ thống tự động nhảy về trang Tờ khai yêu cầu cấp Phiếu lý lịch tư pháp và làm theo hướng dẫn.

Tại mục Hồ sơ đính kèm, người dân cần chụp ảnh/scan các giấy tờ để tải lên làm căn cứ cho cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ như Chứng minh nhân dân.. Sau khi tiến hành cấp Phiếu lý lịch tư pháp, cơ quan có thẩm quyền sẽ gửi kết quả theo địa chỉ đăng ký hoặc người đăng ký đến nhận trực tiếp.

Sau cùng, người dân có thể không cần trực tiếp đi lấy kết quả. Ở mục Dịch vụ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả, người dân lựa chọn đơn vị chuyển phát hoặc không sử dụng.

Nghị định 87/2020/NĐ-CP ngày 28/7/2020 của Chính phủ quy định về Cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, đăng ký hộ tịch trực tuyến;  Thông tư 01/2022/TT-BTP ngày 04/01/2022 của Bộ Tư pháp quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Nghị định số 87/2020/NĐ-CP ngày 28/7/2020 của Chính phủ quy định về cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử, đăng ký hộ tịch trực tuyến.

Nguồn: pbgdpl.moj.gov.vn